Wspomnienie...

Biblioteka Trinity College   to największa biblioteka w Irlandii. Jej historia sięga końca XVI wieku, kiedy to królowa Elżbieta I Tudor założyła w 1592 roku w Dublinie Trinity College (Kolegium Świętej Trójcy) – pierwszą irlandzką uczelnię, ktora przez większą część swojej historii była uniwersytetem protestanckim.

  Księga z Kells, (czasami znana jako Księga Kolumba) to iluminowany rękopis Ewangelii w języku łacińskim, zawierający cztery Ewangelie Nowego Testamentu wraz z różnymi tekstami wstępnymi i tabelami.   Księga z Kells z końca VIII wieku jest prawdopodobnie najwspanialszym ze wszystkich iluminowanych rękopisów średniowiecza . Księga powstała około 800 roku i uważa się że twórcami jej byli mnisi w klasztorze na odległej szkockiej wyspie Iona , leżącej u zachodnich wybrzeży Szkocji. 

  Katedra Christ Church , jedna z dwóch anglikańskich katedr w Dublinie , jest najstarszą budowlą w mieście i położona jest w starym centrum średniowiecznego Dublina. Katedra Świętej Trójcy (znana również jako Christ Church) została zbudowana w 1030 roku przez króla wikingów z Dublina, Sitriuca "Jedwabna Broda” (Sitriuc "Silkbeard"), z pomocą młodego irlandzkiego księdza Dúnána. Na początku był to drewniany kościół na obrzeżach dublińskiej osady wikingów.  

  Początki zespołu pałacowo-parkowego w Puławach sięgają XVII wieku, kiedy ówczesny właściciel Stanisław Herakliusz Lubomirski na nadwiślańskiej skarpie wybudował swoją posiadłość. Obecny park w stylu angielskim powstał w XIX wieku w wyniku działaności Izabeli Czartoryskiej. Dzięki Izabeli park stał się pięknym romantycznym parkiem krajobrazowym w którym powstało wiele budowli, mostków, grot, ścieżek spacerowych...

Muzeum w Puławach powstało w 2009 roku pod patronatem rodziny książąt Czartoryskich. Mieści się w pałacu wzniesionym według barokowego projektu Tylmana z Gameren w latach 1676-1679. W latach 1785-1810 pałac został przebudowany w stylu klasycystycznym przez rodzin ę  Czartoryskich według projektu Chrystiana Piotra Aignera.  Zgromadzone eksponaty związane z Adamem Kazimierzem Czartoryskim jego żoną Izabela z Flemingow Czartoryską ich dziećmi i wnukam.

    Sala Rycerska  w Muzeum Czartoryskich w Puławach   - miejsce wystawy " W podróży ”. "Wiek XVI i XVII wykształcił nowy typ podróżowania, które ukierunkowane było na zdobywaniu wiedzy w zakresie polityki, gospodarki i kultury innych krajów. Grand Tour, czyli tzw. Wielka Podróż by ł a domena europejskich klas panujących, stała si ę  wręcz obowiązkiem młodego człowieka, który podczas kilkuletniej wyprawy poszerzał swoje horyzonty myślowe, nabierał dobrych manier, wyrabiał gust artystyczny."

  Początki Parku Zdrojowego w Nałęczowie sięgają końca XVIII wieku. Jego założycielem był Stanisław Małachowski, starosta wąwolnicki herbu Nałęcz, kt ó ry wybudowa ł rezydencj ę w miejscowości nazwanej Nałęczów. Na terenie parku znajduje się Pałac Małachowskich, najstarsze zabytkowe sanatorium, łazienki oraz domki: angielski i grecki. Reaktywowanie uzdrowiska i powołanie w końcu XIX wieku spółki udziałowej do prowadzenia zakładu leczniczego było zasługą trzech lekarzy-sybiraków: Fortunata Nowickiego, Wacława Lasockiego i Konrada Chmielewskiego. Utworzyli oni nowoczesny zakład kąpielowy.

Nałęczów jest znany z willowej zabudowy, szczególnie interesujące są wille drewniane. Wiele z nich reprezentuje styl tzw. „szwajcarskiej” architektury willowej. Odzwierciedla to koncepcję założycieli uzdrowiska inż. Michala Górskiego (od 1880 roku właściciela Nałęczowa) oraz dr Fortunata Nowickiego. Chcieli oni aby Nał ę czów był miastem-ogrodem, a dzielnica willowa otaczała Zakład Leczniczy.

  Na ulicy Lipowej w Nałęczowie na terenach zielonych przed Nałęczowskim Ośrodkiem Kultury w czerwcu ubiegłego roku zorganizowany został pierwszy plener Sztuk Pięknych. Artyści z różnych stron Polski wykonywali rzeźby w drewnie. Tematem były postacie wybitnych kobiet, których życie i działalność zwiazana była z Nałęczowem.

W Nałęczowie wśród drzew na wzgórzu kościelnym, zwanym również Wzgórzem Bochotnickim, położony jest kościół św. Jana Chrzciciela. Na stoku wzgórza znajduje się piękna kolekcja drewnianych ludowych kapliczek i figur świętych. Znajdują się tutaj figurynki Chrystusa Frasobliwego, św. Jana Chrzciciela, św. Franciszka, św. Jana Nepomucena, Madonny... Kapliczki, figurynki ustawione są na pniach ściętych drzew lub zawieszone są na drzewach. Niezwykle piękne miejsce.

Pierwsza wzmianka o Jabłonnej pochodzi z 1414 roku. Wówczas nazywała się Jabłonką. Była także nazywana Jabłonów - to był XV wiek i wtedy także używana była obecna nazwa - Jabłonna . W średniowieczu Jabłonna, jak i wiele okolicznych wsi, była własnością królewską. W następnych stuleciach właścicielami Jablonnej byli przedstawiciele drobnej szlachty.

  Żmigród - niegdyś wczesnośredniowieczna osada, przedmieście Lublina,  znajduje się nieopodal wzgórza Starego Miasta. Pierwszym właścicielem tych terenów, na których znajduje się klasztor i Kościół pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego, był w XVII wieku  minister zboru ariańskiego  Krzysztof Lubieniecki st.(1561-1625), który wzniósł tu dla siebie dwór i założył cmentarz dla arian.  W 1616 roku dwór zakupił wojewoda lubelski Bernard Suchorabski i przebudował go gruntownie. W kolejnych latach dwór/pałac zmieniał właścicieli, jednym z nich był Bogusława Radziwiłł. Pałac odkupiła Anna ze Stanisławskich Zbąska,  podkomorzyna lubelska,   która w 1696 roku budynki wraz z gruntami ofiarowała klasztorowi oo.Misjonarzy.   Tu w 1700 roku osiedlili się księża misjonarze zakładając seminarium duchowne.  

Ulica Misjonarska bierze swój początek u zbiegu ulic Królewskiej i Podwale.  Powstanie ulicy Misjonarskiej związane jest z zakonem misjonarzy. Przy tej ulicy powstał na poczatku XVIII wieku zespół klasztorny tego zakonu, którego celem było kształcenie księży i misjonarzy.

  W Galerii Gardzienice w Lublinie przez krótki czas w październiku miała miejsce wystawa rzeźby znanego i cenionego na całym świecie Artysty – Rafała Olbińskiego. Rafał Olbiński to jeden z najwybitniejszych polskich artystów. Z asłynął on nie tylko jako malarz, ale przede wszystkim jako twórca plakatów teatralnych, operowych.  Jest twórcą licznych plakatów dla amerykańskich oper (New York City Opera, Utah Opera, Pacific Opera San Francisco, Philadelphia Opera).

  Galeria Biała powstała w 1985 roku i jest częścia Centrum Kultury w Lublinie, miejskiej instytucji kultury. Ta niekomercyjna galeria prezentuje oryginalne prace wielu artystów. Znajduje się tu kilka sal wystawowych do których wchodzi się z długiego   poklasztornego korytarzu, o długości 50 metrów. W latach 2007-2009 artysta Mariusz Tarkawian stworzył jeden ze swoich najobszerniejszych projektów Kolokwium z historii sztuki i cywilizacji . Był to monumentalny, pięćdziesięciometrowy mural narysowany w korytarzu opuszczonego skrzydła Centrum Kultury w Lublinie. 

  Na Kresy po Zdrowie - wystawa w Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej w Lublinie Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej w Lublinie mieści się w Pałacu Lubomirskich. Początkowo był to dwór w stylu renesansowym i należał do rodziny Firlej ó w. Pałac został przebudowany w I połowy XIX wieku, według projektu Henryka Marconiego w stylu klasycystycznym.  Bardzo chciałam zobaczyć tę wystawę i cieszę się, że udało mi się to w ostatnim tygodniu otwarcia wystawy. Poza tym, jakie to miłe uczucie być ponownie w miejscu, które dobrze znałam przez wiele lat. Wystawa Na Kresy Po Zdrowie poświęcona była uzdrowiskom ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Szkło, Lubień, Niemirów, Morszyn, Truskawiec i Druskieniki) . Wystawa przedstawiała dzieje oraz funkcjonowanie tych uzdrowisk do 1939 roku.

" Sercem dzisiejszego Lublina, punktem, gdzie się życie jego ogniskuje i skąd się rozchodzi, jest Krakowskie Przedmieście. Tu panuje największy ruch powozów i dorożek, tu każdy szanujący się obywatel miasta Lublina od starych emerytów i również poważnego wieku przedstawicielek p ł ci nadobnej począwszy, aż do małych, różnobarwnie ustrojonych dzieci musi każdodziennie, jeżeli nie częściej, przyjść dla spaceru, dla spotkania znajomych, dla odetchnięcia wreszcie atmosfera ruchu i życia, jakie tu panuje. Istotnie ulica ta, prosta, szeroka, dobrze zabudowana, z całym szeregiem porządnych, czasem ładnych nawet wystaw sklepowych, z dobrym brukiem i dobremi chodnikami, w znacznej części drzewami wysadzona, robi przyjemne wrażenie, zdaje się być przeniesiona z dużego miasta." -   tak opisał a główn ą ulic ę Lublina   Maria Antonina hr. Ronikierowa w 1901 roku, w swoim Ilustrowanym Przewodniku po Lublinie.  Co prawda, obecnie nie widzi się powozów i dorożek, ale reszta może pasować d

Druga część spaceru Krakowskim Przedmieściem -  za Placem Litewskim zaczyna się część Krakowskiego Przedmieścia która ukształtowała się w zasadzie w XX wieku, co widać po skali wystawianych tu budynków. Ulica kończy się na wysokości ulicy Lipowej.

  W 1915 roku, z części r zymskokatolickie i prawosławnej,  utworzono  Cmentarz Wojskowy. Ta część cmentarza jest dostępny od ulicy Białej. Znajdują się tu mogiły żołnierzy austriacko-węgierskich, kwatery legionistów polskich, żołnierzy WP poległych w wojnie polsko-bolszewickiej, żołnierzy WP - obrońców Lublina oraz ofiar bombardowania w 1939 roku (wśród których by ł poeta Józef Czechowicz), a także mogiła katyńska. 

  Kościół ewangelicko - augsburski św. Trójcy A historia społeczności ewangelickiej w Lublinie sięga połowy XVI wieku. Świadectwem jej obecności jest pochodzący z końca XVIII wieku kościół parafialny przy ul. Ewangelickiej (aktualnie jedyny czynny kościół luterański na Lubelszczyźnie).   Obecnie przy kościele Ewangelicko-Augsburskim pw. Trójcy Świętej w Lublinie trwają prace remontowo-konserwatorskie.

  Najstarsza pisemna wzmianka o istnieniu cmentarza żydowskiego w Lublinie pochodzi z 1555 roku, kiedy to wydano przywilej gwarantujący Żydom możliwość dokonywania pochówków na wzgórzu Grodzisko. Grodzisko to był gród warowny, który istniał na tym wzgórzu do pierwszej połowy XIV wieku.

  "Miejsce gdzie goście muszą być zakceptowani przez kota" -  Mrau Cafe   kocia kawiarnia w Lublinie. Pomysł kociej kawiarni przyszedł z Japonii, gdzie tego typu miejsca są znana od dawna. Jest to pierwsza kocia kawiarnia w Lublinie (druga w Polsce). W tym miejscu najważniejsze są koty. Lokal jest przystosowany do ich obecności - stąd obecność wysokich drapaków, podwieszonych mostów czy różnych legowisk i dużej ilości zabawek. Koty można głaskać i robić im zdjęcia (tylko bez flesza).

W czasie mojego pobytu w Lublinie parę razy przechodziłam ulicą Sierocą; jest to cicha i krótka ulica łącza ulice Obywatelską i Biernackiego i znajduje się w sąsiedztwie kompleksu szpitali lubelskich przy ulicy Jaczewskiego i Biernackiego. Przy budynku Wojewódzkiej Przychodni Gruźlicy i Chorób Płuc Szpitala Jana Bożego na ulicy Sierocej w Lublinie stoi figura Matki Boskiej. Lublinianie nazywają ją Matką Boską Gruźliczą. Jest ustawiona dość nietypowo - stoi poza ogrodzeniem budynku (nie jest na terenie szpitalnym), tyłem do ulicy, a frontem do budynku przychodni.

  Spacer Wzdłuż Czechówki * rozpoczęłam od małego placu/skrzyżowania gdzie zaczynają się cztery ulice: Wodopojna, Szewska, Stanisława Staszica i Ś więtoduska. ✮ Szewska 1, różowa kamienica na rogu ( przed 1939 rokiem to: Szewska 1/Wodopojna 2), jest to nowo otwarta retro kawiarnia nazwana Cyngwajs . W starej, nieużywanej już gwarze miejskiej oznaczało to coś mniej więcej jak „wihajster” albo „tenteges” – coś niewielkiego, wystający gwoździk, wypukły element. W ten sposób przedwojenne słowo zostało ocalone przed zapomnieniem.

  Trasa mojego spaceru Wzdłuż Czechówki prowadziła obok tej różowej kamienicy. Znajduje się tu nowo otwarta kawiarnia retro - Cyngwajs. Budynek ten znajduje się niedaleko Starego Miasta w Lublinie, w części miasta zamieszkałej dawniej przez społeczność żydowską.  Wcze ś niej budynek ten pełnił funkcję mieszkalną i przemysłowo-handlową. Przed 1939 rokiem na terenie nieruchomości istniała fabryka wód gazowanych.

   Kuczka to mało znany element architektoniczny,  będący pozostałością kultury żydowskiej .  Nazwa pochodzi od hebrajskiego Sukka – przybytku, zwanego też namiotem lub szałasem ; była to specjalne "przybudówka" z otwieranym dachem.  Zazwyczaj były to drewniane konstrukcje, dlatego niewiele z nich przetrwało do czasów współczesnych. Kuczki używane były przez Żydów  podczas święta Sukkot , czyli święta szałasów, które poświęcone było  żniwom i obchodzone jesienią.  Kuczka była świadectwem  bogactwa , prestiżu dlatego na takie konstrukcje mogli sobie pozwolić tylko ludzie zamożni. Do dziś w Lublinie przetrwało niewiele kuczek .

Ulica Bernardyńska została wytyczona na początku XIX wieku na miejscu dawnej drogi prowadzącej na Żmigród. W 1904 roku poszerzono ja i uregulowano po wyburzeniu część zabudowań klasztornych bernardynek. 

Wejście na ulicę Żmigród od strony ulicy Bernardyńskiej           Ulica Żmigród jest położona w pobliżu Starego Miasta, między ulicami Królewską i Bernardyńską. Ta nazwa nadana jest tej ulicy dopiero w XIX wieku. W średniowiecznym Lublinie Żmigród był nazwą dzielnicy. Wówczas ta dzielnica obejmowała duży obszar od klasztoru Bernardynów, wzdłuż doliny rzeki Bystrzycy do ulicy Misjonarskiej i wzgórza z kościołem i klasztorem Misjonarzy.

  W okresie średniowiecza ulica Narutowicza była częścią drogi o ważnym znaczeniu politycznym i handlowym. Ten trakt prowadził do Krakowa - dlatego nazwany był traktem krakowskim. W wieku XVI cześć traktu krakowskiego (dzisiejsza część ulicy Narutowicza) nazwany był ulicą Panny Marii. W 1822 roku nazwę ulicy zmieniono na Namiestnika (na cześć generała Zajączka) a póżniej na Namiestnikowską. W 1928 roku zmieniono nazwę ulicy na prezydenta Gabriela Narutowicza.

  Ulica Dolna Panny Marii znajduje się w sąsiedztwie ulicy Narutowicza i rozpoczyna się przy kościele pobernardyńskim pw. Nawrócenia Św. Pawła. Pierwszy budynek na ulicy Dolnej Panny Marii, po prawej stronie, to Pałac Tarłów zbudowany w XVII wieku, dawniej nazywany także pałacem Olizarów. Początkowo należał do rodziny Słupeckich i w tym czasie był zborem kalwińskim. Na poczatku XVII jest w posiadaniu Jana Tarły wojewody lubelskiego i sandomierskiego. Był także własnością rodziny Lubomirskich, która sprzedała go zakonowi pijarow; ci z kolei wydzierżawili rezydencję hrabiemu Filipowi Olizarowi a ten był znany z hucznych przyjęć odbywających się w pałacu.  

Będąc w Lublinie widzia ł am kopię obrazu Jana Matejki “Bitwa pod Grunwaldem” która była prezentowana w gmachu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego przy ul. Narutowicza 4 w Lublinie. W tym samym budynku do którego podczas  bombardowania Lublina (9 września 1939 roku) przywieziono z Zachęty warszawskiej oryginał, by uchronić go przed zniszczeniem i Niemcami. Razem z "Bitwą pod Grunwaldem" było też drugie płótno Jana Matejki "Kazanie Skargi". 

                                                                               Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem” w Lublinie   – powstało w 1979 roku z inicjatywy Stowarzyszenia Byłych Więźniów Politycznych Zamku Lubelskiego i klubu „Pod Zegarem”. Mieści się w celach byłego aresztu Gestapo przy ulicy Uniwersyteckiej w Lublinie. Od zegara znajdującego się nad głównym wejściem  budynek ten  nazywany był podczas okupacji „Pod Zegarem”, Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem” prezentuje losy więźniów aresztu Gestapo, przedstawia historie tych ludzi.

                                                                                         Dzień ten taki właśnie jak „Niepokój” Szopena. Ptaki nisko kołują nad ziemią. Niespokojne.  Spłoszone z gniazd swych. Nadsłuchują...     W przyrodzie cisza. Ciepło, jak przed burzą. Z zachodu płyną niskie, ciemne chmury.  Przewalają się po niebie wiosenne wichury.  Przyczajony lęk w sercu. Tęsknota, tęsknota... „Niepokój” ... fragment wiersza Grażyny Chrostowskiej,   który  napisała 18 kwietnia 1942 roku, w dniu swojej śmierci w Ravensbr ü ck.   Grażyna Chrostowska - zdjęcie z internetu.

W 1342 roku króla Kazimierza Wielki sprzedał wieś Bronowice za 140 grzywien praskich wójtowi Franczkowi, mieszczaninowi z Moguncji. Odtąd osada ta była własnością kolejnych wójtów lubelskich. Bronowice aż do roku 1868 były wsią miejską. Bronowice to po ł udniowo-wschodnia część Lublina, a dwie rzeki: Bystrzyca i Czerniejowka są granicą między tą czescią miasta i centrum.

Osiedle Piastowskie jest najmniejszym osiedlem Lubelskiej Spoldzielni Mieszkaniowej. Jest bardziej kameralnie niż inne osiedla LSM-u. Bardzo ładnie zostało wpisane w otaczajacy teren. Nazwy ulic związane są z imionami władców z dynastii Piastów.