Niezwykłe kobiety Nałęczowa...


 

Na ulicy Lipowej w Nałęczowie na terenach zielonych przed Nałęczowskim Ośrodkiem Kultury w czerwcu ubiegłego roku zorganizowany został pierwszy plener Sztuk Pięknych. Artyści z różnych stron Polski wykonywali rzeźby w drewnie. Tematem były postacie wybitnych kobiet, których życie i działalność zwiazana była z Nałęczowem.

Katarzyna z Działyńskich Małachowska (1753-1814), po śmierci męża Antoniego dożywotnio odziedziczyła Nałęczów i pozostałe dobra. Powiększyła bazę łóżkową uzdrowiska, o pałac, zameczek starościński oraz wybudowała w 1809 roku "Dworek nad Źródłem"

Autor: Marcin Różycki z Polany (mazowieckie)



Faustyna Morzycka (1864-1910) pisarka, nauczycielka, bliska współpracownica Stefana Zeromskiego w Towarzystwie Oświatowym „Światło". Poświęciła się konspiracyjnej pracy oświatowej, prowadząc w Paulinie niedaleko Nałęczowa tajną szkołę dla dzieci chłopskich (ps. Szczęsna). W 1905 roku Faustyna Morzycka zamieszkała w willi Tolin. W części willi prowadziła dwuklasową szkołę dla dzieci z nizin społecznych oraz teatrzyk amatorski. Uczono w niej języka polskiego, arytmetyki, przyrody, kaligrafii, a także religii by, jak pisała sama organizatorka szkoły 
"roznieść w tej okolicy nieco światła, bo wierzę w olbrzymią potęgę oświaty, przez nią nie tylko pojedynczy ludzie, ale i całe narody wznoszą się na szczyt największej chwały, pod wpływem zaś ciemnoty opadają na dno najmroczniejszych przepaści". 
W 1908 roku Faustyna Morzycka zostala aresztowana:pobyt w lubelskim wiezieniu i ucieczka do Krakowa. Współorganizowała zamach na carskiego generała Lwa Uthoffa; general nie zginął ale śmierć poniosło kilka przypadkowych osób. Nie mogąc się z tym pogodzić Faustyna Morzycka popełniła samobójstwo.
Postać młodej nauczycielki krzewiącej oświatę wśród chłopskich dzieci stał się inspiracją dla noweli Siłaczka Stefana Żeromskiego.
 
Autor: Zenon Stanko z Rybnika (śląskie)


Na niektórych rzeźbach można zauważyć już wpływ pogody.

Franciszka Walicka (1851-1915) Właścicielka willi "Aniela", szeroko znana była ze swojej działalności społecznej i filantropijnej. Franciszka Walicka założyła z zakupionym swoim staraniem ze składek i imprez dochodowych szkółke początkową, gdzie jawnie już uczyły się dzieci aż do powstania polskiej Szkoły Powszechnej.

Autor: Mariusz Opalka z Adeliny (lubelskie)


Walentyna Nagórska - związana z oświatą, założycielka teatru amatorskiego. Działaczka Stowarzyszenia Oświatowego "Światło". Mieszkała w willi Różanej zbudowanej według projektu męża Adama Nagórskiego w latach 1889-1893, w stylu lubelskiego neogotyku. W willi Adama i Walentyny Nagórskich znajdowało sie centrum życia kulturalnego i politycznego ówczesnego Nałęczowa. Bywali tutaj między innymi : Bolesław Prus, Stefan Żeromski, Zofia Nałkowska, Władyslaw Tatarkiewicz.

Autor: Władyslaw Lichocki (śląskie)

 

 
Oktawia Żeromska (1862-1928) Pełniła funkcję administartorki Zakładu Leczniczego w Nałęczowie. Tworzyła życie kulturalne i literackie uzdrowiska, organizując wieczorki, koncerty, występy teatralne; prowadziła bibliotekę uzdrowiskową. Była fundatorką Muzeum Stefana Żeromskiego. Utworzyła orkiestrę, która koncertowała w parku zdrojowym na Wyspie Miłości.
 
Autor: Boguslaw Migiel ze Sławna (zachodniopomorskie)