Wspomnienie...

Leeds Art Gallery w Leeds ,  to galeria której kolekcja sztuki brytyjskiej XX wieku została uznana przez rząd brytyjski za kolekcję "o znaczeniu krajowym". W kolekcji znajdują się także dzieła sztuki XIX-wieczne i wcześniejsze. Ten zabytkowy budynek połączony jest z Biblioteką Centralną w Leeds, a także  z Instytutem Henry'ego Moore. Przed wejściem znajduje się rzeźba Henry'ego Moore. 

Leeds to miasto w północnoangielskim hrabstwie Yorkshire. Powstało jako miasto anglosaskie, a prawa miejskie otrzymało w 1626 roku, stając się jednym z pierwszych ośrodków przemysłu wełnianego. Ukończony w 1816 roku Kanał Leeds i Liverpoolu przycznil sie do jego rozwój, a pod koniec XIX wieku fabryczna produkcja gotowej odzieży szybko rozwinęła się tutaj. Miasto z ciekawą historią i równoczesnie bardzo nowoczesne. 

   W 1147 roku grupa dwunastu mnichów opuściła opactwo cystersów w Fountains i założyła opactwo Kirkstall. Cystersi cenili samotność i budowali swoje klasztory jak najdalej od szumu życia codziennego. Opactwo Kirkstall powsta ł o 1152 roku; zakonnicy cystersów mieszkali, pracowali i modlili się tu przez prawie 400 lat. Opactwo zostało zamknięte w 1539 roku na rozkaz króla Henryka VIII, który po stworzeniu kościoła anglikańskiego zamknął wszystkie klasztory katolickie. Po zamknięciu klasztoru opactwo Kirkstall było własnością prywatną, a w 1889 roku kupił go pułkownik North, a następnie podarował je miastu Leeds. Mimo że na miejscu pozostały jedynie ruiny, opactwo Kirkstall do dziś jest najpełniejszym zabytkiem cystersów w Wielkiej Brytanii.

Fabryka porcelany, Royal Worcester została założona w 1751 roku i jest uważana za jedną z najstarszych istniejących do dziś angielskich marek porcelany. Jest to znane na rynku międzynarodowym  centrum przemysłu ceramiczneg produkujące porcelanę o doskonałej jakości i wzornictwie.   Porcelana Royal Worcester jest nadal produkowana w Anglii, ale od 2009 roku już nie w Worcester. Aktualnie firma ta jest częścią Grupy Portmeirion z fabryką w Stoke-on-Trent. 

Muzeum Porcelany w Worcester zroganizowało niedawno (wrzesień 2022 rok) specjalną trasę w muzeum. Z kolekcji Royal Worcester wybrano 25 wyjątkowych i ważnych historycznie eksponatów. Eksponaty te reprezentują ponad 250 lat niezwykle interesującej historii produkcji porcelany w Worcester. Trasa ta nazywa sie Showstopper Trail . Pozniżej przedstawiam część eksponatów z tego szlaku.

"Z każdym dniem coraz trudniej jest mi dorównać mojej niebieskiej porcelanie" Oscar Wilde   Początki ceramiki, porcelany sięgają tysięcy lat; uważa się, że prawdziwą porcelanę po raz pierwszy wytworzono w Chinach za czasów dynastii Han, czyli od 202 r. p.n.e. do 220 r. n.e. W XVI wieku Portugalczycy rozpoczęli handel z Chinami i na swoich statkach zaczęli przewozić porcelanę do Europy. Nast ę pnie robili to Holendrzy sprowadzając porcelanę  (tysiące czajniczków, miseczek i spodków...) i inne towary orientalne. Piękne zastawy stołowe kupowali między innymi król Francji Henryk IV i król Anglii James I.

Rzeka Severn to najdłuższa rzeka Wielkiej Brytanii; od źródła do ujścia rzeki ma około 290 km długości. Rzeka znana jest pod dwiema nazwami: Afon Hefren w języku walijskim i Severn w języku angielskim. Zanim te nazwy stały się powszechne, Rzymianie nadali jej nazwę Sabrina na cześć mitycznej nimfy wodnej. Severn Way -  to oznakowana długa ścieżka piesza w Wielkiej Brytanii, która biegnie wzdłuż rzeki Severn przez środkową Walię i zachodnią Anglię.  Severn Way ma długość 360 km.  Część tej drogi, biegnacej przez Worcester jest piękna - ze wspaniałymi widoki na rzekę, katedrę, miasto. Ścieżka biegnie wzdłuż rzeki, wysadzaną drzewami trasą, wśród naturalnej i nienaruszonej przyrody. Trasa cieszy się dużą popularnością wśród mieszkańców i turystów.   * informacje z Major Rivers of the British Isles

Cripplegate Park to zielony park miejski  z połowy XIX wieku. Otworzony został w 1932 roku. W parku znajdują się rabaty kwiatowe, krzewy, piękne stare drzewa i otwarte tereny trawiaste. Plac zabaw dla dzieci, korty tenisowe i kręgielnia czynią ten park wielofunkcyjnym.

      Worcester to historyczne miasto katedralne w Anglii. W Worcester znajduje się unikalna architektura ze wieloma budynkami w stylu Tudorów; jest tu także katedra z początku XI wieku. Miasto położone jest wzdłuż rzeki Severn, której brzegi stanowią malowniczą część miasta.  

  W Worcester zachowało się dużo budynków o konstrukcji szachulcowej, i wiele z nich można znaleźć wzdłuż Friar Street , w centrum miasta. Friar Street to jedna z najstarszych i najpiękniejszych ulic w Worcester. Większość zabudowy szachulcowej na tej ulicy pochodzi z końca XV, XVI i początków XVII wieku. Nie jest to długa ulica. Aktualnie te zabytkowe budynki zajmowane s ą przez różne sklepy oraz kawiarnie i restauracje. 

Severn Way - to oznakowana długa ścieżka piesza w Wielkiej Brytanii, która biegnie wzdłuż rzeki Severn przez środkową Walię i zachodnią Anglię. Droga Severn ma długość 360 km (224 mil). W Worcester, miejsce gdzie mieszkałam znajdowało się nad rzeką Severn; tylko kilka stopni w dół i już byłam na Severn Way. Wielokrotnie przechodziłam tą drogą.

Edgar Tower to XIV-wieczna wieża bramna, pierwotnie zbudowana w celu ochrony wejścia na wielki dziedziniec katedry w Worcester.  Jest to jedna z kilku średniowiecznych bram, które przetrwały w większości w niezmienionym stanie z tego okresu. W Edgar Tower pr zez wiele lat mieściła się biblioteka szkolna. Ta brama prowadzi do części południowej terenów katedralnych  -  do ruin  Guesten Hall i College Green.

  Katedra w Worcester jest dominując ą budowl ą w panoramie miasta, wzniesiona w miejscu z widokiem na rzekę Severn. Jest to jedna z najwspanialszych katedr w Anglii, a jednocześnie miejsce, w którym się znajduje, należy do najpiękniejszych wśród katedr angielskich (podobno z wyjątkiem katedry w Durham). Początki tej katedry, położonej w spokojnej okolicy na wschodnim brzegu rzeki Severn, sięgają roku 680. Worcester był siedzibą biskupstwa od VII wieku, a katedrę obsługiwali mnisi aż do czasów reformacji. Około 983 roku, arcybiskup Worcester i Yorku, Oswald, założył klasztor benedyktynów na miejscu obecnej nawy.  Póżniej katedra została przebudowana w stylu romańskim przez biskupa Wulfstana.

  Krużganki były zawsze centrum w domach zakonnych i klasztorach.  Krużganki to kryte przejścia otaczające wewnętrzny trawiasty dziedziniec lub ogród. Te przejścia były miejscem do spacerów lub ceremonii, takich jak procesje; krużganki zapewniły również odrębne miejsca do pracy zakonników i administracji kościelnej.

  Zakon Templariuszy ( Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomon) , być może najsłynniejszy ze średniowiecznych zakonów wojskowych , powstał w 1118 roku w Jerozolimie. Rycerze-zakonnicy zobowiązali się chronić pielgrzymów i szlaki pielgrzymkowe. 

  Kościół św. Piotra to zrujnowany kościół pośrodku Castle Park , zielonej oazy nad rzeką Severn w Bristol. Niegdyś była to najstarsza, handlowa część miast. W listopadzie 1940 roku Bristol został zbombardowany. Kościół św. Piotra został zniszczony przez pożar, ale jego spalone ściany pozostały nienaruszone. Po wojnie kościół ten wraz z kościołem Temple zachowano jako ruiny, a kościół św. Piotra stał się pomnikiem ofiar nalotu na Bristol.

Muzeum i Galeria Sztuki w Bristol , w Anglii ( Bristol Museum & Art Gallery) w swoich zbiorach posiada światowej klasy kolekcje sztuki, archeologii, geologii i historii naturalnej. Prezentowane są one w tym pięknym edwardiańskim budynku na Park Street. W 2012 roku muzeum otrzymało całą liczącą 50 000 egzemplarzy kolekcję dawnego Muzeum Imperium Brytyjskiego i Wspólnoty Narodów (British Empire and Commonwealth Museum).

Katedra w Bristol została ufundowana w 1140 roku jako kościół klasztorny dla zakon Św. Augustyna - było to w czasie panowania Normanów.  Stała się katedrą nowej diecezji Bristolu w 1542 roku, po kasacie klasztorów.   Jest ona pięknym przykładem gotyckiej architektury w Brytanii.  Nietypowo dla Wielkiej Brytanii katedra została zbudowana w stylu "Hall Church" - główna nawa i boczne nawy są tej samej wysokości.

Mój spacer po mieście Bristol zaczęłam od College Green, otwartej przestrzeni zielonej w mieście. Znajduje się tu piękna i zabytkowa katedra  - wczesniej opactwo św. Augustyna założone w 1140 roku. W sąsiedztwie katedry są budynki Abbey Gatehouse i Bristol Cathedral School.

  Parade Gardens - to wspaniałe ogrody w Bath . Położone w samym centum miasta, wśród zabytkowej architektury. Pierwotnie znane jako Park św. Jakuba, zostały założone w 1709 roku jako miejsce dla gości uzdrowiska.   Jest to  m iejsce koncertów, festiwali i jarmarków, a także wystaw i dekoracji kwiatowych . Wystawy kwiatowe w Parade Gardens należą do najpiękniejszych w Wielkiej Brytanii. W miesiącach letnich na estradzie odbywają się koncerty.

Kościół opactwa św. Piotra i Pawła, powszechnie znany jako Opactwo Bath , jest kościołem parafialnym kościoła anglikańskiego i dawnym klasztorem benedyktynów w Bath w Anglii. Założony w VII wieku, został zreorganizowany w X wieku i przebudowany w XII i XVI wieku. Opactwo Bath, jedno z piękniejszych, było ostatnim kościołem w Anglii wybudowanym przed Reformacją.

Ulica Floriańska to jedna z głównych ulic krakowskiego Starego Miasta i jedna z najsłynniejszych ulic Krakowa. Ulica ta była częścia Drogi Królewskiej na Wawel. Miała brukowaną powierzchnię, a większość kamienic po obu stronach była murowana już pod koniec XV wieku.

Krótki spacer po Rynku Głównym w Krakowie - to już był mój ostatni dzień w tym mieście. Niezwykle ciekawy okazał się spacer dookoła murów Kościoła Mariackiego, którego ściany pokryte są tablicami, epitafiami, napisami... Tych tablic i epitafii jest bardzo dużo, jedne są już bardzo stare i częściowo zatarte przez czas; inne współczesne, można odczytać bez trudu.

    Jeden z piękniejszch polskich cmentarzy, cmentarz Rakowicki powstał w czasie rząd ó w autriackich w 1803 roku. Założony został na terenie skasowanego klasztoru Karmelitów Bosych. Pierwsze mogiły na tym cmentarzu były ziemne, a tablice informacjne były umieszczane na murze cmentarnym lub w kościele. W latach 40-tych XIX wieku zaczęły powstawać pomniki i grobowce...   Cmentarz zajmuje powierzchnię ponad 42 ha, i zna jduje się tu ok. 75 tysięcy grobów. 

  Aleja Zasłużonych na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie - Aleja ta powstała w latach 50-tych XX wieku i tutaj na początku chowano osoby zasłużone dla nowej w ł adzy. Ale nie tylko - są  tu także nagrobki wybitnych uczonych, artystów, pisarzy, ludzi teatru, działaczy społecznych.   

  Muzeum biograficzne Stanisława Wyspiańskiego , najwybitniejszego artysty polskiego okresu Młodej Polski, od niedawna znajduje się w budynku starego spichlerza. Spichlerz ten wybudowany był w XVIII wieku, w tym czasie jeszcze za murami obronnymi miasta. Pełnił on różne funkcje, między innymi spichlerza, fabryki, sklepu i siedziby Stowarzyszenia Architekt ó w Rzeczypospolitej...

  Collegium Maius - widok na elewację z wykuszem.  Collegium Maius w Krakowie to najstarszy budynek Uniwersytetu Jagiellońskiego, którego początki sięgają XIV wieku. W  Collegium Maius mieści się Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego gdzie znajdują się sale wykładowe, świetlice, mieszkania profesorskie, biblioteka i skarbiec zawierający gotyckie insygnia insygnia rektorskie oraz globus jagielloński. Ponadto muzeum prezentuje średniowieczne instrumenty naukowe, globusy, obrazy, przedmioty kolekcjonerskie, meble, monety i medale...

  Park Jordana w Krakowie powstał w 1889 roku w części miasta gdzie  miała miejsce wystawa przemysłowo-rolniczej dwa lata wcześniej. Inicjatorem był lekarz krakowski Henryk Jordan (1842-1907) który zapocz ą tkował utworzenie dostępnego dla wszystkich dzieci placu zabaw z urządzeniami do ćwiczeń gimnastycznych. W Ogrodzie Jordana był basen, 12 boisk do gry i piłki nożnej, a także liczne ścieżki do biegania i ćwiczeń. Park został wyposażony w szatnie i prysznice. Dodatkowo wydawano bezpłatne posiłku dla dzieci.

  Park Jordana, czę ść II. W tym wpisie zebrałam szczególną grupę pomników, których większość powstała w ostatnich latach. Są one częścią galerii Wielkich Polaków XX wieku. Wszystkie osoby (i jeden niedźwiedź) prezentowane tutaj mają niezwykłe życiorysy i odegrały ważn ą rolę w czasie II wojny światowej.

  Kościół i klasztor Bernardynów w Krakowie położony u stóp Wawelu powstał w 1453 roku dzięki fundacji biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego i poparciu króla Kazimierza Jagiellończyka.   Najazd szwedzki w 1655 roku spowodował zniszczenie gotyckich zabudowań. Obecny kościół w stylu wczesnobarokowym, wzniesiony został w latach 1659-1680 z funduszów Zofii Ługowskiej i Stanisława Witowskiego, kasztelana sandomierskiego.

Kościół św.Krzy ż a jest napiękniejszym przykładem architektury gotyckiej w Krakowie. Pierwszy kościół, drewniany powstał w XII wieku. Ta zabytkowa budowła pochodzi z XIV wieku i wzniesiona została z cegły. Kiedyś ten kościół, a także znajdujący się tu szpital, należał do nieistniejącego już zakonu Duchaków.

  Ulica Grodzka to jedna z najstarszych ulic Krakowa, która była częścią szlaku handlowego wiodącego z południa na północ. Stanowiła także część Drogi Królewskiej, którą przejeżdżali królowie polscy udający się na Wawel. Ulica rozpoczyna się od Rynku Głównego i biegnie w kierunku południowym. Kończy się pod Wawelem.

Kościół św. Piotra i Pawła to jeden z piękniejszych kościołów Krakowa. Powstał dla zakonu jezuitów i ufundowany był przez króla Zygmunta III. Jest to pierwsza budowla architektury barokowej w Krakowie; kościół wzorowany był na głównym kościele zakonu jezuitow Il Gesu w Rzymie. B udowa kościoła trwała 40 lat i w 1635 roku  ś wiątynia została konsekrowana.

  Panteon Narodowy * Krypta kościoła św. Piotra i Pawła w Krakowie. Zespół krypt po kościołem św. Piotra i Paw ł a powstał czasie budowy kościoła w latach 1597-1635. Ciągną się one pod częścią wschodnią świątyni, a także pod każdą z kaplic bocznych przylegających do nawy oraz pod dziedzińcem rozpościerającym się przed fasada.  W 2012 roku powstał tu Panteon Narodowy kontynuujący ideę Krypty Zasłużonych na krakowskiej Skałce. 

Kościół św.Andrzeja pochodzi z czasów państwa piastowskiego. Jest to najstarszy ko ś ciół Krakowa - powsta ł w latach 1079-1098 i miał charakter obronny. Była to fundacja Sieciecha - palatyna Władysława Hermana. Zbudowany został w stylu romańskim, stąd te ma ł e okienka, często podwójne i potrójne. Kościół został zbudowany z kamienia i mury kościelne są bardzo grube ( 1,6 m) . Kościół ten pe ł nił także rolę twierdzy. Tutaj schronili się okoliczni mieszkańcy w czasie najazdu tatarskiego w 1241 roku (wed ł ug D ł ugosza). 

  Jama Michalika to nie tylko kawiarnia ale i miejsce kultury w Krakowie. Jedna z najbardziej znanych kawiarnii artystycznych miasta mieści się przy ulicy Floriańskiej w XV-wiecznej Kamienicy Be ł zowskiej. Założona została w 1895 roku przez Jana Apolinarego Michalika kt ó ry przyjechał do Krakowa ze Lwowa.  Początkowo kawiarnia ta nazywała się Cukiernią Lwowską. Ale po pewnym czasie kawiarnia zaczęła być nazywana Jama Michlika, ponieważ jedno z pomieszczeń nie miało okien.

  Bazylika i Klasztor św.Franciszka z Asyżu jest jednym z najstarszych i najwspanialszych zabytków Krakowa. Ten wczesnogotycki kosciół został ufundowany przez księcia Bolesława Wstydliwego. Początki jego sięgaja lat 1237-1269. Kosciół Franciszkan ó w jest jedn ą z pierwszych ceglanych budowli Krakowa. W czasie swojej długiej historii kosciół był wielokrotnie przebudowywany i rozbudowany. W 1850 roku w czasie pożaru Krakowa spłonęła znaczna część budynku kościelnego a wnętrze kościoła zostało całkowicie zniszczone.

Dom Józefa Mehoffera w Krakowie przy ulicy Krupniczej 26 jest oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie. Jest on poświęcony jednemu z najwybitniejszych artystów Młodej Polski - Józefowi Mehofferowi.  Józef Mehoffer był niezwykle wszechstronnym artystą - był on malarzem, rysownikiem, grafikiem, projektantem witraży, tkanin, scenografii teatralnej, plakatów, wystroju wnętrz i mebli...

Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie to najstarsza polska uczelnia plastyczna. Powstała w 1818 roku. W swojej historii nosiła także nazwy: Szkoła Rysunku i Malarstwa (w latach 1818–1873) oraz Szkoła Sztuk Pięknych (w latach 1873–1900).   W 1873 roku Jan Matejko został dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych i był na tym stanowisku dwadzieścia lat. Do najbardziej znanych uczniów Jana Matejki należą Stanisław Wyspiański, Jacek Malczewski, Maurycy Gottlieb, Józef Mehoffer, Leon Wycz ó ł kowski, Jan Styka, Witold Pruszkowski. W latach 1878-1879 z inicjatywy Jana Matejki wybudowano gmach Szkoły Sztuk Pięknych zaprojektowany przez architekta Macieja Moraczewskiego.

Muzeum Bursztynu w Krakowie postało ze zbiorów Muzeum Ziemi PAN w Warszawie i kolekcji Tomasza Mikołajczyka, który jest pomysłodawcą i właścicielem tego niezwykłego miejsca. Jest to prywatne muzeum. Bursztyn jest tu prezentowany w niezwykle interesujący sposób - wystawa pokazuje naturalne piękno bałtyckiego bursztynu i równocześnie niezwykłe eksponaty bursztynowej biżuterii. Bałtycki bursztyn jest określany jako  "złoto Bałtyku" , "polskie złoto", "magiczny kamień".

"Familia książąt Czartoryskich, nazwana w Polsce w ostatnich czasach po prostu "Familią", familia najwybitniejsza... Jest to jedyna w Europie rodzina prywatna, która ma swoje własne dzieje polityczne; poza tym ogniskuje ona w sobie również dzieje literatury całego stulecia."   Adam Mickiewicz, Literatura słowiańska, kurs drugi, wykład XI* Alexander Roslin - Portret Izabeli z Flemingów Czartoryskiej , 1794 Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie zostało założone przez księcia Władysława Czartoryskiego (1828-1892), wnuka i dziedzica księżnej Izabeli z Flemingów Czartoryskiej.   

  Cmentarze przy ulicy Lipowej  to najstarszy i najbardziej znany zespół cmentarzy we wschodniej Polsce, w skład którego wchodzą cmentarze: rzymskokatolicki, ewangelicko-augsburski, prawosławny oraz wojskowo - komunalny.  W końcu wieku XVIII  ze względów bezpieczeństwa cmentarze miejskie, które do tej pory były przy kościołach, zaczęto przenosić lub zakładać nowe poza miejskimi murami. W 1794 powstał pierwszy lubelskie cmentarz poza murami miejskimi, zlokalizowany na terenie zwanym Rurami i cmentarz nazwano na Rurach . Cmentarz powstał przy terenie obsadzonym lipami, dlatego niegdyś nazywany był Pod Lipkami . Mieszkańcy Lublina z początku nie akceptowali nowego miejsc pochówku, które uważano jako miejsce niegodne dla prawdziwego chrześcijanina. Grzebanie zmarłych na tym cmentarzu jest datowane na październik 1811 roku. Pierwszymi osobami pochowanymi tu byli wolnomularze. W najstarszej części cmentarza można zauważyć nagrobki bez symboli religijnych. Cmentarz na Lipowej jest miejscem sp