Muzeum Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie i "Obrazowanie historii" przez Jan Matejkę w Muzeum Narodowym

Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie to najstarsza polska uczelnia plastyczna. Powstała w 1818 roku. W swojej historii nosiła także nazwy: Szkoła Rysunku i Malarstwa (w latach 1818–1873) oraz Szkoła Sztuk Pięknych (w latach 1873–1900).

W 1873 roku Jan Matejko został dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych i był na tym stanowisku dwadzieścia lat. Do najbardziej znanych uczniów Jana Matejki należą Stanisław Wyspiański, Jacek Malczewski, Maurycy Gottlieb, Józef Mehoffer, Leon Wyczółkowski, Jan Styka, Witold Pruszkowski.

W latach 1878-1879 z inicjatywy Jana Matejki wybudowano gmach Szkoły Sztuk Pięknych zaprojektowany przez architekta Macieja Moraczewskiego.

Krakowska Akademia Sztuk Pięknych to nie tylko miejsce nauki, studiów artystycznych, to także jednostka która działa jak regularne muzeum, a więc gromadzi i udostępnia zbiory.  

Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie powstało w 2003 roku i znajduje sie w budynku Akademii przy placu Jana Matejki.  Muzeum opiekuje się i opracowanuje zbiory uczelni które były tu gromadzone od początku XIX wieku wieku.

Na zbiory Akademii Sztuk Pięknych składają się nie tylko dzieła sztuki dawnej – malarstwo, rysunek, rzemiosło artystyczne ale także prace studenckie i dyplomowe absolwentów uczelni z czasów powojennych. Szczególną kolekcją są odlewy rzeźb antycznych i renesansowych kupowane przez cały XIX wiek i jeszcze na początku XX stulecia.

Do Akademii poszłam w poszukiwaniu rzeźby Mitoraja. W Krakowie znajduje się sześć jego rzeźb (w tym dwie w Muzeum Narodowym).

Ta niebieska rzeźba to Medyceusz Pawła Orłowskiego, artysty rzeźbiarza, wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Rzeźba ta jest zestawiona z XIX odlewem gipsowym ze zbiorów Muzeum ASP - Loreno di Piero de’Medici - oryginał autorstwa Michała Anioła znajduje się w kaplicy Medyceuszy w bazylice San Lorenzo we Florencji.

Rzeźba Igora Mitoraja - Nudo

Nosy Stanisława Wyspiańskiego i Jana Stanisławskiego na tych płaskorzeźbach są troche świecące, wypolerowane. Czyżby studenci dotykali tych sławnych nosów w nadziei, że chociaż częściowo powtórzą malarstwo tych dwóch mistrzów? Widzałam wcześniej inne rzeźby których pewne części były podobnie wypolerowane. Ludzie dotykali je bo to miało przynieść szczęście czy pomóc w rozwiązywaniu jakiś sprawach życiowych...Twórcą tych rzeźb był Konstanty Laszczka - rzeźbiarz, malarz, grafik, profesor i rektor ASP w Krakowie.

XIX-wieczne odlewy gipsowe rzeźb antycznych

Bardzo podoba mi się ta scena - piękna kopia śpiewających aniołów autorstwa Luca della Robia (1400-1482). Oryginał powstał w marmurze ok. 1435 roku i był częścią Cantorii (balkon, galeria dla chóru we włoskim kościele).

✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮

"W Szkole Sztuk Pięknych Jana Matejki" to wystawa w Muzeum Akademii Sztuk Pięknych upamiętniającą 185. rocznicę urodzin i 130. rocznicę śmierci Jana Matejki.

Rekwizyty z matejkowskiej szkoly malarstwa historycznego tzw. realia malarskie , zgromadzone przez Jana Matejkę. Elementy biżuterii, nakryć liturgicznych, judaiców, tradycyjnych strojów ludowych, dworskich, mieszczańskich i wojskowych oraz militariów różnoczasowych i kilkukulturowych.

✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮ ✮

"Obrazowanie historii" przez Jana Matejkę - wystawa w Muzeum Narodowym w Krakowie: Matejko. Malarz i historia

"Wśród malarzy polskich nie ma chyba powszechniej znanego artysty niż Jan Matejko. Jego obrazy towarzyszą kolejnym pokoleniom Polek i Polaków, przynajmniej od rozpoczęcia przez nich edukacji historycznej, choć wtedy jedynie w postaci reprodukcji. Nie będzie przesady w stwierdzeniu, że twórczość Matejki ukształtowała wyobrażenia o najsłynniejszych wydarzeniach z historii narodu polskiego."Bitwa pod Grunwaldem" tego artysty jest najmocniej wpisanym we wspólną świadomość polskim obrazem." informacja o wystawie na stronie Muzeum Narodowego w Krakowie

Stańczyk, właściwie "Stańczyk w czasie balu na dworze królowej Bony wobec straconego Smoleńska".

Stańczyk został namalowany przez Jana Matejkę w roku 1862, gdy malarz miał 24 lata. Był pierwszym dziełem, który przyniósł artyście rozgłos i sukces. Obraz przedstawia Stańczyka, błazna królów polskich z XVI wieku i jest to równocześnie autoportret artysty.

Jan Matejko - Jan Kazimierz na Bielanach, 1861

Kazanie Skargi – obraz olejny Jana Matejki namalowany w latach 1862–1864

Jan Matejko - Przyjęcie Żydów R.P. 1096, obraz namalowany 1889 roku.

Przedstawia ono grupę starozakonnych, którzy proszą o schronienie u króla polskiego Władysława I Hermana. To wówczas w Polsce pojawiły się pierwsze nieliczne gminy żydowskie.

Jan Matejko - Konstytucja 3 maja. Sejm czteroletni. Komisja edukacyjna. Rozbiór, R.P. 1795 z cyklu "Dzieje cywilizacji w Polsce" 1888.

Jan Matejko - Portret hetmana Ostafija Daszkiewicza, 1874.
Ostfij Daszkiewicz (ok. 1458-1535) byl hetmanem wojsk zaporoskich, zasłużonym w wojnach z Moskwą (w 1521 roku oblegał Moskwe) i z Tatarami

Jan Matejko - Zaślubiny Świętopełka z córką Bolesława Chrobrego, 1892.

Świętopełk I, zwany Świętopełkiem Przeklętym (ok.900-1019) syn księcia Włodzimierza I Wielkiego, poślubił nieznaną z imienia córkę Bolesława Chrobrego.
Wygnany z Kijowa przez brata Jarosława I Mądrego, dzięki pomocy Chrobrego powrócił na tron w 1018 roku. Wracając do kraju z wyprawy kijowskiej, Bolesław odebrał Rusi i przyłączył do Polski Grody Czerwieńskie oraz Przemyśl.
Świętopełk nie utrzymał miasta i wypędzony został ponownie z Kijowa. W niedługim czasie zginął w nieznanych okolicznościach.