Cmentarz na ulicy Lipowej w Lublinie w jesiennych kolorach - Część 2


Cmentarze przy ulicy Lipowej - Część 2
Każdego roku będąc w Lublinie odwiedzałam zabytkowy cmentarz w Lublinie - jeden z najpiękniejszych polskich cmentarzy. 
W czasie mojego ostatniego pobytu chciałam jeszcze odnaleźć niektóre nagrobki ludzi znanych lub mniej, ale o kórych powinno się pamiętać.
Przedstawiono zdjęcia w tym wpisie i poprzednim pochodzą z moich dwóch jesiennych pobytów w Lublinie (2022, 2023).

Władysław Barwicki (1865-1933) malarz, rzeźbiarz, poeta
Urodził się w Puławach. Uczył sie m.in. w warszawskiej pracowni Wojciecha Gersona. Na przełomie wieków XIX i XX wykonał dekoracje malarska wnętrz znanych lubelskich budynków, m.in. Teatru Letniego „Rusałka", a take cukierni W. Rutkowskiego (Lublinianka) oraz cukierni
E. Domańskiego (przy dzisiejszej ul. Narutowicza). Zasłynął zdobieniem kościołów polichromiami, m.in. w 1899 r. wykonał polichromie w kościele pw. św. Piotra Apostoła przy ul. Królewskiej w Lublinie.
Namalował bardzo dużo obrazów do kośźba, wykonał m.in. nagrobek Henryka Korczak-Swaryczewskiego na lubelskim cmentarzu przy ul. Lipowej. Pisał wiersze, w 1915 r. opublikował tomik "Lublin w pieśni", będący rymowanym przewodnikiem po zabytkach miasta, ozdobiony własnymi ilustracjami przedstawiającymi legendy lubelskie. Niektóre jego prace powielano na kartach pocztowych.
Współcześnie prace malarza znajdują się m.in. w Muzeum Narodowym w Lublinie oraz w wielu kościołach. W Lublinie mieszkał przy ul. Powiatowej 3 lub 5 m. 9 (obecnie ul. Żołnierzy Niepodległej).
Nie założył rodziny. Zmarł w Lublinie, w wieku 67 lat, po „ciężkich cierpieniach". Pochowany został w grobie rodziny Kozyrskich, z której pochodziła, matka Władysława - Wincentyna."

informacja znajdujaca sie przy grobie Władysława Barwickiego

Tematykę rodzajowo-ludową wprowadził na cmentarz  lubelski malarz, rzebiarz i poeta Władysław Barwicki (1865-1933). Jego podpis nosi rzeźba na nagrobku Henryka Korczaka Swaryczewskiego z 1904 roku. Przedstawia ona siedzącego niewidomego lirnika z ukraińską lirą korbową na kolanach. Towarzyszy mu chłopiec. Obaj wędrowcy ubrani są w ludowe sukmany i wysoko sznurowane łapcie. U stóp grajka leży kapelusz. Piękny pomnik.

Na cmentarzu Lipowa znajduje sie druga rzezba Władysława Barwickiego przedstawiajaca Józefa Sokoli Gałczyńskiego, aptekarza z Żółkiewki z 1909 r. Lirnik z instrumentem stoi na skałce. Ubrany jest w sukmanę, bufiaste portki i łapcie. Podobnie jak poprzedni, jest on starym człowiekiem z rozwichrzoną brodą. Gestem prawej ręki pociesza klęczącą u jego stóp płaczkę, która trzyma rozwinięty arkusz z inskrypcją. dobny temat zawiera kompozycja na pomniku.



Grupa pomników wyróżniająca się pod względem artystycznym;  są to głównie rzeźby figuralne i można je znaleźć w wielu miejscach na cmentarzu. Do tej grupy wibitnych nagrobków zaliczane są także dzieła współczesne.  Najstarszym z tej grupie jest pomnika dzieci Rudnickich, wykonany w 1884 roku przez Andrzeja Pruszyńskiego. 


Nagrobek rodziny Bobrowskich jest jednym z najpiękniejszych pomników na cmentarzu - przedstawia on anioła z żałobnicą  z 1888 roku.

Antoni Bobrowski przejmuje za długi od Wojciecha Wiercińskiego majątek Snopków. W latach 80-tych XIX wieku buduje tutaj pałac w stylu klasycystycznym a także unowocześnia gospodarstwo. Majątek specjalizował się w hodowli świń i koni dla wojska. 

 


Rzeźba anioła na grobie Wojciecha Malczanowskiego z 1894 roku. Ten anioł jest wierną kopią anioła z pomnika rodziny Bobrowskich.
 


Anioł, albo uskrzydlona postać, jest rzeźbą Antoniego Kurzawy na nagrobku Boczkowskich z 1893 roku. Rzeźbiarz Antoni Kurzawa pracował w zakładzie Adolfa Timmego w Lublinie.


✮ Kazimierz Julian Wincenty Jaczewski (1862-1934), lekarz, działacz 
społeczny i kulturalny, bibliotekarz. 
W Warszawie ukończył studia medyczne. Po otrzymaniu dyplomu lekarskiego (1887 rok) osiedlił się na stałe w Lublinie (jego stryj, Franciszek Jaczewski był wówczas biskupem ordynariuszem diecezji lubelskiej). Uważany był za wybitnego specjalistę chorob skórnych i wenerycznych. 
Zmar
ł w w Warszawie ale pochowany jest na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie w grobowcu swej zmarłej w 1896 roku w wieku 27 lat żony Heleny z Sachów. 
Pomnik Heleny Jaczewskiej jest piękny, przedstawia dziewczynkę siedząca na skale nagrobka. Twórca jego jest Konstanty Laszczka.
W tym samym grobowcu jest pochowana również córka Jaczewskiego Maria Zaorska-Nawroczyńska (1895—1986). 

 
 
Secesyjny pomnik Jadwigi i Adama Kurtzów z około 1900 r. wykonany przez Boleslawa Jezioranskiegp Na nagrobku Kurtzów rzeźbiarz przedstawił nagiego geniusza z brązu z pochodnią o wielkim płomieniu. W drugiej ręce postać trzyma gałązkę oliwną.

Oryginalnym pomnikiem jest nagrobek Zygmunta Laskowskiego z czerwonego piaskowca, z 1913 r. Ta nowoczesna,  kubistyczna rzeźzba jest kojarzona ze staroegipskimi maskami na sarkofagach.

Nagrobek Czempińskich z ok. 1900 roku z lubelskiego warsztatu Cyngosa Nowaka przedstawia anioła, opierającego się o krzyż na skałkach.


Pomnik Izabelli Tymińskiej, obywatelka z Wołynia  zm. 28 października 1909 roku.

Zamyślona, spoglądająca  w niebo młoda kobieta siedzi na nagrobku Stanisława Kwiatkowskiego z 1905 roku; rzeźba z warsztatu Adolfa Timmego.

Wśród rzeźby figuralnej na pomnikach cmentarnych można znaleźć wiele postaci Matki Boskiej na piedestale.
Pomnik rodziny Lewickich z 1900 roku z bogatym zdobnictwem szaty Matki Boskiej. Rzeźba pochodzi z warsztatu  H. Żydoka w Warszawie. Ten rzeźbiarz był twórca "koronkowych" pięknych Madonn.

Pomnik Mater Dolorosa na nagrobku Tomasza Kostki; przypomina on piękne średniowieczne Madonny.

 
Nagrobki neogotyckie - nagrobki te w swej formie nawiązują do okresu romantyzmu, powiązane są z historia a szczególnie ze średniowieczem. Często występuje baldachim bogato zdobiony, chroniący umieszczona pod nim rzeźbę np. Matki Boskiej, anioła, dziecka.
 



Nagrobek żeliwny

 
 







 
*Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" 
*Dormitorium - strona internetowa cmentarzy przy ulicy Lipowej w Lublinie  
*Tablice informacyjne na cmentarzu
*Renata Sarzyńska-Janczak - Ukryty przekaz czy tylko "moda" - najstarsze nagrobki wolnomularskie na cmentarzu rzymskokatolickim przy ulicy Lipowej w Lublinie, Wiadomości Konserwatorskie, 2021