Niebieska porcelana i zwyczaj picie herbaty w Anglii

"Z każdym dniem coraz trudniej jest mi dorównać mojej niebieskiej porcelanie" Oscar Wilde

 

Początki ceramiki, porcelany sięgają tysięcy lat; uważa się, że prawdziwą porcelanę po raz pierwszy wytworzono w Chinach za czasów dynastii Han, czyli od 202 r. p.n.e. do 220 r. n.e.
W XVI wieku Portugalczycy rozpoczęli handel z Chinami i na swoich statkach zaczęli przewozić porcelanę do Europy. Następnie robili to Holendrzy sprowadzając porcelanę  (tysiące czajniczków, miseczek i spodków...) i inne towary orientalne. Piękne zastawy stołowe kupowali między innymi król Francji Henryk IV i król Anglii James I.

Fabryka porcelany, Royal Worcester w Anglii, została założona w 1751 roku i jest uważana za jedną z najstarszych istniejących do dziś angielskich marek porcelany. W ciągu pierwszych lat istnienia fabryka ta produkowała wysokiej  klasy niebieską i białą porcelanę. Były to komplety do herbaty, filiżanki, różne talerzyki... czyli wszytko co było potrzebne do podania w elegancki sposób herbaty i dodatków do niej.  
Tu w Worcester udoskonalono też przepis na porcelanę która wytrzymywała wrzącą wodę, co przyniosło fabryce znaczny rozgłos.

 



W dolnym rogu zdjęcia, po prawej stronie znajduje się porcelanowy czajnik do herbaty wyprodukowany 1755 roku.  Przedstawia on indyjskiego rybaka łowiącego ryby.

Łyżki caddy (Caddy spoons) pochodzą z lat 1770-1780. Fabryka porcelany Royal Worcester produkowała chińskie łyżki, nie mając pojęcia, w jaki sposób zostałyby użyte - do zup, do sosów? Był to raczej produkt trochę egzotyczny. Te dwie rzadkie łyżki są pomalowane na niebiesko, z wzorami krzyża maltańskiego i kwiatu gilliflower (goździk).

Trzy talerze w ksztalcie muszli z 1755 roku. Ich nazwa angielska shell shaped pickle dishes sugeruje że na nich podawano pickles - tradycyjne angielskie ogórki kiszone, korniszony.



Porcelana niebieska często była dekorowana scenami pochodzącymi z opowiadań, historii czy ludowych opowieści.
Talerz deserowy (po prawej) ozdobiony jest wzorem opartym na klasycznym poemacie o królu Wang Mu z chińskiej dynastii Zhou, X w. p.n.e.
Król mial sen, że jest nieśmiertelnym bogiem, którego do niebiańskiego raju przeniósł dzielny woźnica i jego osiem koni; każdy koń o innej sile, mocy. W raju przy Nefrytowym Stawie spotkał Xi Wangmu – Królową Matkę Zachodu. Osiem koni Wang Mu było używanych przez wielu chińskich poetów i artystów jako symbol pojazdu lub podróży każdego chińskiego cesarza. Talerz ten pochodzi z 1775 roku.
 
Jednym z ładniejszych produktów z okresu wiktoriańskiego jest Royal Lily Service. Serwis śniadaniowy zamówiony przez krola Jerzego III (George III) podczas jego wizyty w zakładach porcelany w 1788 roku. Ten serwis znany był wówczas jako Błękitna Lilia (Blue Lily). Aby upamiętnić tę królewską wizytę zmieniono nazwę tego serwisu na Royal Lily, na cześć królowej Charlotte.
 
 "I find it harder and harder every day to live up to my blue china."
" Z każdym dniem coraz trudniej jest mi dorównać mojej niebieskiej porcelanie"
Oscar Wilde (1854-1900) irlandzki poeta i dramaturg. Na początku lat dziewięćdziesiątych XIX wieku był jednym z najpopularniejszych dramaturgów w Londynie. Był autorem powieści Portret Doriana Graya a także licznych fraszek i sztuk teatralnych.
 
Powiedzenie Oscara Wilde o niebieskiej porcelanie wywołała pewną sensację. Było i nadal jest interpretowane w różny sposob.
"Nigdy nie możemy mieć nadziei na osiągnięcie doskonałości piękna niebieskiej porcelany, trafnie wyrażonego przez Oscara Wilde'a. Powiedział, że w wyżej wymienionych poglądach coraz trudniej mu dorównać swojej niebieskiej porcelanie, a ja z całego serca się z tym zgadzam. Niebieski i biały nie mają sobie równych; świeże i jasne, urocze i zachwycające, eleganckie i zawsze w dobrym stylu. Ma ponadczasowy urok – klasyczny, tradycyjny, a jednocześnie nowoczesny."
 
Inny komentarz na temat powiedzenia Oskara Wilde:
"Niebieska porcelana wraz ze wszystkimi pięknymi porcelanami, które moim zdaniem oznaczają porcelanę w stylu vintage... przetrwały dziesięciolecia użytkowania i nadal zachowują piękno, a im są starsze, tym bardziej są doceniane. Westchnienie… wiemy, że tak nie jest w przypadku naszych ludzkich ciał i twarzy. Staramy się zachować piękno na zewnątrz, ponieważ w naszych duszach wciąż JESTEŚMY piękni. Otaczając się pięknem rzeczy z przeszłości, które są stare, możemy czuć się zagubieni, dlaczego nie jesteśmy tacy sami." Gretchen Rubin’s Post

Serwis herbaciany z ok.1880 roku.

✯     ✯     ✯

Katarzyna Braganza (1638-1705)  portugalska księżniczka zapoczątkowała zwyczaj picia herbaty w Anglii. W 1662 roku przybyła ona z Portugalii, aby poślubić krola Karola II, przywożąc ze sobą skrzynię z herbatą, ulubionym napojem dworu i arystokracji portugalskiej. Odkąd Portugalczycy importowali herbatę do Europy od początku XVII wieku, Katarzyna dorastała, pijąc codziennie herbatę jako swój ulubiony napój.  
Wkrótce po jej ślubie z Karolem II herbata stała się modnym napojem w Anglii, choć nie została przez nią specjalnie "wprowadzona". 
Herbatę pito zazwyczaj w towarzystwie przyjaciół, w sypialni lub małym pomieszczeniu, w którym można przyjmować gości, znajdującym się w pobliżu sypialni.  Inwentarze zamożnych gospodarstw domowych z XVII i XVIII wieku wymieniają serwisy do herbaty nie w kuchniach czy jadalniach, ale w tych małych prywatnych pomieszczeniach lub buduarach.
 
Ten czajnik do herbaty jest niezwykle oryginalny. Datowany na rok 1881.
Jest to dwustronne naczynie, pięknie wymodelowane, z jednej strony przedstawia młodzieńca, z drugiej młodą dziewczynę; każde z nich w fioletowym kapeluszu. Złączone ich dłonie  tworza dziobek czajnika (po prawej na poniższym zdjęciu),  a ich ramiona tworzą uchwyt czajniczka. On ma na sobie słonecznik, ona lilię - oboje mają na sobie w starannie skrojony "zielono-żółtym" garnitur/sukienkę.

 Druga strona tego czajnika (znaleziona na internecie) - młodzieniec ze słonecznikiem

Inne czajniczki herbaciane wyglądające już bardziej tradycyjnie



Ciekawy czajnik do herbaty o kwadratowym kształcie. Gałka na pokrywce ma kształt pagody, rączka w kształcie smoka, którego usta tworzą dziobek i którego ogon zawija się wokół boku dzbanka do herbaty. Czajnik ozdobiony jest ptakami i kwiatami.

 

Museum of Royal Worcester

How tea conquered Britain - www.bbc.co.uk

https://theteapotsite.com