Kościoł pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny Zwycięskiej w Lublinie.
Kościoł ten ufundowany został w roku 1412 przez króla Władysława Jagiełłę.
Było to podziękowanie za zwycięstwo w bitwie pod Grunwaldem.
Według legendy kościoł ten był budowany przez jeńców krzyżackich wziętych do niewoli po bitwie grunwaldzkiej.
Król Jagiełło podarował ten kościół zakonowi Brygidek; wierzono że św.Brygida przepowiedziała, że będzie władca który zwycięży Krzyżaków
i zakon ten upadnie. Jagięłło zrozumiał tę przepowiednie bardzo osobiście
i sprowadził zakon świętej Brygidy do Lublina. Zakon ten był założony w Szwecji przez św. Brygidę w 1350 roku.
W czasie gdy ksenią sióstr Brygidek była Dorota Firlejówna (1632-1660), pochodząca z jednego z najzamożniejszych wówczas rodów Lubelszczyzny, przeprowadzono gruntowne zmiany wnętrza świątyni, zmieniąjac wystrój
kościoła.
Brygidki pozostały w Lublinie do XIX wieku kiedy to nastąpiła kasacja zakonu. Do brygidek, które pozostały, dołączono wizyki. W 1838 roku klasztor przejęły siostry wizytki, a w okresie międzywojennym – urszulanki.
Kościoł pobrygitkowski w znacznym stopniu zachował cechy architektury gotyckiej.
Prezbiterium kościoła ma sufit kolebkowy o bogatej dekoracji stiukowej w stylu renesansu lubelskiego z pierwszej polowy XVII wieku. Jest to przebudowa dokonana w czasach gdy ksenią klasztoru była Dorota Firlejówna. W owalnych ramach widać postacie czterech ewangelistów, każdy z nich ma swoje atrybuty: lew - św. Marek, anioł - św. Mateusz, wół - św. Łukasz, orzeł - św. Jan.
W górnej części kościoła fragmenty starych fresków; przypuszcza się, że te malowidła powstały w latach 1460-1470. W czasie gdy byłam w tym kościele, ta górna część była niedostępna.
Malowidła w stallach kościoła przedstawiają życia i cuda św. Brygidy, patronki klasztoru; powstały w latach gdy ksienią Sióstr Brygidek była Dorota Firlejówna. Po każdej stronie prezbiterium znajduje się siedem obrazów, a obraz środkowy ma większe wymiary niż te znajdujące się po bokach. Początkowo obrazy były ułożone chronologicznie przedstawiając życie św. Brygidy od narodzenia do czasów zakonnych i cudów przez nią czyniony. Obecnie układ tych obrazów jest przypadkowy.
Drzewo genealogiczne św. Brygidy
Poza obrazami w stallach, na ściankach bocznych ławek znajdują się obrazy o tematyce symbolicznej.
✵ ✵ ✵ ✵ ✵ ✵ ✵
Pomnik Jana Kochanowskiego (1530-1584)
Prosty pomnik autorstwa Franciszka Strynkiewicza był odsłonięty we wrześniu 1931 roku, dla uczczenia 400-lecie urodzin poety.
Postawiony był przed Trybunałem Koronnym na Starym Mieście w Lublinie.
Ozdobiony jest wizerunkiem poety i cytatami z jego dzieł.
W 1941 roku pomnik został rozebrany, aby go chronić przed zniszczniem przez Niemców.
Po wojnie postawiono go na placu jego imienia między kościołem pobrygitkowskim i budynkiem dawnego Gimnazjum Lubelskiego przy ulicy Narutowicza.
Na bocznych ścianach pomnika znajdują się cytaty z dzieł Jan Kochanowskiego:
*Na swym każdy przestawiają dla zysku swego
Nie szkódź ani umniejszaj dobra koronnego
Można Rzeczpospolita i was ubogaci
a gdzie się ta powinie tam swe każdy straci
*Służmy poczciwej sławie
a jako kto może niech ku pożytku dobra spólnego pomoże
a jeśli komu droga otwarta do nieba
tym co służą ojczyznie
*O mnie Moskwa i będą wiedzieć Tatarowie
i różnego mieszkańcy świata Anglikowie
mnie Niemiec i waleczny Hiszpan mnie poznają
którzy głęboki strumień tybrowy pijają
;7
✵ ✵ ✵ ✵ ✵ ✵ ✵
Pomnik Grunwaldzki znajduje się tuż przy ściania kościoła. Intencją postawienia tego małego pomnika/obelisku była myśl upamietnianie 500-tnej rocznicy zwycięstwa pod Grunwaldem.
Ale napis na pomniku mówi o: "500 lat istnienia kościoła Panny Maryi w Lublinie 1410-1910". Zrobiono to w celu ominięcia cenzury - wiadomo, że budowę kościoła rozpoczęto w 1412 roku.
Pominik jest trochę zaniedbany a napis na pomniku jest słabo widoczny.
✵ ✵ ✵ ✵ ✵ ✵ ✵
Chaczkar na placu Jana Kochanowskiego
W sierpieniu 2017 rok w Lublinie na placu Kochanowskiego w Lublinie, przed kościołem pobrygidkowskim, naprzeciwko Teatru Osterwy stanął Chaczkar.
Chaczkar ten to dar Armenii, dar wszystkich Ormian dla Lublina.
Chaczkar w kulturze Ormian to postument/bogato zdobione płyta z krzyżem ormiańskim oraz napisem upamiętniającym szczególne wydarzenie lub ważna osobę.
Chaczkar na placu Jana Kochanowskiego upamiętnia 700-lecia nadania praw miejskich Lublinowi. W roku 2017 także była 650-rocznica początku osadnictwa ormiańskiego w Polsce.
Ormianie to jedna z dziewięciu ustawowo uznanych mniejszości narodowych w Polsce. Ich liczbę szacuje się na 40-80 tysiecy.
Niedaleko Lublina w Kurowie, w roku 2018, stanął kolejny chaczkar.
W Polsce znajduje się co najmniej 12 chaczkarów, m.in. Elblągu, Gdańsku, Krakowie, Wrocławiu.
