W cieniu drzew - na cmentarzu w Nałęczowie...



„Cmentarz ten był jak małe narodowe sanktuarium. 
Spomiędzy na jedną modłę odarnionych mogiłek, 
to zapadłych już środkiem ze starości, 
to nastroszonych świeżą gliną, 
wznosiły się gęsto kamienne grobowe pomniki, 
noszące na sobie nazwiska znane w kraju, 
nierzadko i za granicą, 
niektóre z nich rozsławione szeroko w świecie”.
                                                                                            
                                                                   Ewa  Szelburg-Zarembina



Cmentarz w Nałęczowie
Cmentarz znajduje się na wzgórzu tuż za kościołem parafialnym; został on założony w 1816 roku. Nie jest to duży cmentarz.
Pochowani są tutaj właściciele ziemscy, mieszkańcy miasteczka, ludzi związanych z walka o niepodległość Polski - uczestnicy powstania styczniowego, zesłańcy na Syberię; lekarze związani z uzdowiskiem a także artyści, poeci, miłośnicy Nałęczowa...
 
Wiele z tych osób przyjeżdżało do Nałęczowa aby się leczyć, byli zauroczeni tym miejscem tak bardzo, że osiedlali się tutaj, lub pozostawali na dłużej, 
 a także wybierali Nałęczów jako miejsce spoczynku po śmierci.
Na cmentarzu znajdują się groby ludzi zasłużonych dla kultury polskiej.




Grób Oktawii Radziwiłłowiczówny Rodkiewiczowej Żeromskiej (1862-1928) - po obu stronach drewnianej kapliczki znajdują się dwie jasne płyty nagrobne - tutaj pochowani zostali Henryk Rodkiewicz (pierwszy mąż Oktawii) uczestnik Powstania Styczniowego, Sybirak. 
Drugi nagrobek to miejsce spoczynku matki Oktawii Żeromskiej



Nagrobki twórców uzdrowiska w Nałęczowie: 
Wacława Lasockiego, Fortunata Nowickiego i Konrada Chmielewskiego
Na pomniku Konrada Chmielewskiego (ojczyma Oktawii Żeromskiej) znajduje się napis:
"Kochał bez granic, cierpiał bez skargi, pracował bez wytchnienia, żył bez samolubstwa, umarł bez trwogi".

Michał Górski właściciel Nałęczowa który wydzierżawił  teren dzisiejszego uzdrowiska trzem lekarzom.
Fortunat Nowicki, Konrad Chmielewski i Wacław Lasocki, utworzyli Zakład Lecznicy w Nałęczowie.



Michał Elwiro Andriolli (1836-1893) wybitny malarz i rysownik; ilustrator dzieł Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego. Przebywał w Nałęczowie kilkakrotnie nie jako kuracjusz lecz jako artysta.
Ostatnie dni swego życia spedził w Nałęczowie.

 Kamień nagrobny Ewy Szelburg-Zarembiny (1899-1986) i jej męża.
Ewa Szelburg-Zarembina urodziła się w Bronowicach, niewielkiej wsi w województwie lubelskim. Jej rodzina przeprowadziła się do Nałęczowa, który pozostał w sercu pisarki i był też tłem wielu jej opowiadań.

Waldemar Babinicz
organizator i dyrektor Uniwersytetów Ludowych.


Najpiękniejszym nagrobkiem na cmentarzu w Nałęczowie jest grób rodziny Wernickich, właścicieli majątku w Czesławicach, z 1904 roku. Znajduje się tutaj Michal Archanioł, którego twarz przypomina  Elżbietę Wernicką - żonę fundatora tego pomnika. Pomnik jest dziełem Emilio Zocchi, rzeźbiarza włoskiego z Florencji.