Kraków - Piękna Cecylia Leonarda da Vinci / Beautiful Cecilia of Leonardo da Vinci


O Naturo, jakże musisz zazdrościć
Vinciemu, który namalował jedną z twoich gwiazd,
Piękną Cecylię o ślicznych oczach,
Przy których gaśnie słońca blask...

Bernardo Bellincioni, poeta włoski (1452-1492)



"Dama z gronostajem" Leonarda da Vinci to jeden z najpiękniejszych portretów na świecie; najważniejszy i najcenniejszy obraz w polskich zbiorach muzealnych. Aktualnie jest prezentowany w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie.
Arcydzieło to namalował 38-letni Leonardo w roku 1490 w Mediolanie. Obraz przedstawia dziewczynę trzymającą na lewej ręce białe zwierzątko, gronostaja (odmianę łasicy), a prawą - głaszczącą jego futerko. Obraz został kupiony około roku 1800 przez księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, który go ofiarował swojej matce Izabeli Czartoryskiej. Izabela umieściła ten obraz w 1809 roku w Domku Gotyckim w Puławach – pierwszym na polskich ziemiach muzeum "narodowym".

 


Dziewczyna ukazana na portrecie to Cecylia Gallerani, ukochana księcia Mediolanu Lodovica Sforzy. Obraz jest alegorią miłości ich obojga, a gronostaj (po włosku ermellino) na ręku dziewczyny jest obrazem ich uczucia. Sforza nazywany był czasami "Ermellino Bianco" ("Białym gronostajem"). Od nazwy łasicy i gronostaja (po grecku "galee") pochodzą też dwie pierwsze sylaby nazwiska Cecylii. Podobno ją także nazywano "Ermelliną". 
Zatem zwierzątko to także kryptonim obojga zakochanych. 



Obraz pięknej Cecylii był trzecim obrazem pięknej kobiety namalowanej przez Leonarda da Vinci, który miałam szczęście oglądać. Pierwszym była Mona Lisa w muzeum Louvre w Paryżu, i było to w wielkim tłumie ludzi.
Drugim był obraz Ginevra de'Benci (klik) namalowany przez Leonarda da Vinci w 1474/1475, znajdujący się w Narodowej Galerii Sztuki w Waszyngtonie DC. Przed obrazem było tylko kilka osób i obraz ten nie był wcale zabezpieczony, eksponowany był w centrum małego pomieszczenia - można było chodzić dokoła obrazu i robić zdjęcia. To było zaskoczenie, przy tej klasie obrazu.
 
Obraz Cecylii w Krakowie znajduje się w specjalnym pomieszczeniu w muzeum, 
zabezpieczony szkłem, plus osoby pilnujące; nie można robić zdjęć (zdjęcia prezentowane tutaj są wykonane ze zdjęć Cecylii znajdujących się w muzeum przed pomieszczeniem z jej obrazem).
Gdy powiedziałam jednej z tych osób, jak wygladała ekspozycja obrazu Leonarda da Vinci w muzeum w Waszyngtonie DC,  jedynego obrazu tego artysty w Ameryce, to nie mogła uwierzyć. I zapytała mnie, który z tych trzech obrazów jest dla mnie najpiękniejszy - odpowiedziałam tak jak myślę - Cecylia.
 
✶  ✶  ✶  ✶  ✶  ✶  ✶  ✶
Wrzesień 2021 rok - Właśnie skończyłam czytać interesującą książkę 
The Night Portrait, autorka Laura Morelli.
Książka przedstawia  historię powstania obrazu Dama z gronostajem
Leonarda da Vinci w latach 90-tych XV wieku.
Przedstawia też kradzieże dzieł sztuki na wielką skalę w całej Europy dokonywane przez nazistowskie Niemcy i nastepnie proces odzyskiwania  ich przez grupę Monuments Men.
Dama z gronostajem jest obecnie eksponowana w Muzeum Czartoryskich 
w Krakowie - razem z innym obrazem skradzionym w czasie II wojny -  
Pejzażem z miłosiernym Samarytaninem pędzla Rembrandta.
Trzeci obraz z tej niezwyklej grupy: Portret młodzieńca Rafaela Santi 
jest w dalszym ciagu nie odnaleziony.
Te trzy obrazy były najcennieszymi eksponatami w ca
łej kolekcji
Rodziny Czartoryskich i nazwane były Wielką Trójką.

Rodziny Czartoryskich.