Biltmore Estate - jedna z najwspanialszych rezydencji z epoki pozłacanego wieku (Gilded Age)* w Stanach Zjednoczonych. Znajduje się w Asheville w Karolinie Północnej.
Rodzina
Vanderbilt jest jedną z najstarszych i najbogatszych rodzin w historii
Ameryki. Patriarcha rodu Vanderbilt, Cornelius Commodore Vanderbilt, zgromadził
swój majątek dzięki handlowi i kolei na początku i w połowie XIX wieku. Po
jego śmierci większość majątku otrzymał jego syn Wiliam i czterej
synowie Williama. Jednym z tych synów był George, najmłodszy z
rodzeństwa.
W
latach 80. XIX wieku, George
Washington Vanderbilt II zaczął regularnie odwiedzać okolice Asheville
ze swoją matką, Marią Louisą Kissam Vanderbilt. Tak
bardzo pokochał tamtejsze krajobrazy i klimat, że postanowił zbudować
tam letni domek, który nazywał "małym górskim azylem". Jego starsi
bracia zbudowali luksusowe letnie domki w takich miejscach jak
Newport w stanie Rhode Island, Gold Coast na Long Island i Hyde Park w
stanie Nowy Jork.
Biltmore, rezydencja Georga, a także rezydencje jego braci były duże i piękne i stały się symbolem pozłacanego wieku (Gilded Age) w Ameryce.
W Wigilię 1895 roku George Vanderbilt otworzył swoją wystawną posiadłość dla rodziny i przyjaciół z całego kraju, zachęcając ich do wypoczynku i spędzania czasu na wsi. Budowa tej pięknej rezydencji kosztowała podobno 5 milionów
dolarów (równowartość dzisiejszych 189 milionów dolarów).
Aby
zrealizować swoje marzenie o letnim domku w miejscu z czystym
powietrzem, dobrym klimatem i ładnym, dalekim widokiem, George zatrudnił
dwie wybitne osoby w swojej dziedzinie:
Fridericka Law Olmsted, genialnego architekta krajobrazu, ktoryzaprojektował teren wokół rezydencji tak, aby można było obserwować piękno czterech pór roku. Na
terenie obiektu znajduje się sześć formalnych i nieformalnych ogrodów,
oranżeria oraz ścieżki przyrodnicze prowadzące do rzeki French Broad,
parku Deer, terenów leśnych.
i Richarda Morris Hunt, słynnego architekta który projektował
wspaniałe domy dla zamożnych rodzin; były to prywatne rezydencje i domy wakacyjne elity Nowego Jorku. W 1888 George Vanderbilt zlecił Huntowi zaprojektowanie dla niego wiejskiego domu w pobliżu Asheville w Karolinie Północnej.
Piękne schody w Biltmore - Richard Morris Hunt, architekt Biltmore, zaprojektował te schody na wzór klatki schodowej znajdującej się w zamku króla Francji Franciszka I w Blois, ale dostosował projekt do wnętrza Biltmore.
Austriacki rzeźbiarz architektoniczny Karl Bitter zaprojektował wiele rzeźb w Biltmore House. Należą do nich naturalnej wielkości posągi Joanny d'Arc i św. Ludwika (patrona architektów i
budowniczych) jako ozdoby zewnętrznej klatki schodowej.
Wschodni taras Biltmore House – w tym miejscu znajduje się marmurowa fontanna Rosso di Verona, która prawdopodobnie pierwotnie służyła do ozdoby i ochrony czynnej studni w Wenecji w okresie włoskiego renesansu.
Znana jest jako Fontanna Hunta, ponieważ jest przedstawiona na portrecie architekta Biltmore House Richarda Morrisa Hunta namalowanym przez Johna Singera Sargenta. Portret znajduje się w salonie na drugim piętrze rezydencji.
Na tarasie po prawej stronie głównego wejścia do Biltmore House znajduje się kolejna fontanna. Ta romańska, marmurowa fontanna składa się z zielonej podstawy z marmuru i wapiennej misy rozpryskowej.
Fontanna jest ozdobiona rzeźbami lwów i węży. Woda spływa z krawędzi misy między rzeźbami zwierząt, po zniszczonych przez czas powierzchniach, do wapiennego pojemnika.
Frederick Law Olmsted był wybitnym architektem krajobrazu w XIX-wiecznej Ameryce, tworzącym wiele dzieł sztuki krajobrazowej. W swoich projektach tworzył malownicze widoki, stawy, wiadukty, mostki, drogi i ścieżki... Były to imponujące projekty krajobrazu dla dużych ogrodów publicznych i prywatnych, rezydencji, uniwersytetów i parków publicznych. Zdobył sławę dzięki swojej pracy w Central Parku w Nowym Jorku, a jednym z jego ostatnich dużych osiągnięć było w Biltmore Estate niedaleko Asheville w Karolinie Północnej.
W biografii Fredericka Law Olmsteda autorstwa Charlesa E. Beveridge'a — Designing the American Landscape — autor opisuje wspaniały widok z tarasu Biltmore Mansion: "Stojąc na tarasie i patrząc na Deer Park i rzekę French Broad w kierunku Mount Pisgah i Great Smoky Mountains, nie zdajesz sobie sprawy z istnienia rezydencji; zamiast tego zwiedzający zostaje przeniesiony w przestrzeń, w której nie trzeba widzieć niczego poza widokiem".

* Pozłacany Wiek / Gilded Age – to określenie epoki w historii Stanów Zjednoczonych, trwającej od zakończenia wojny secesyjnej do końca lat 90. XX wieku.
Wiek pozłacany charakteryzował się szybkim wzrostem gospodarczym, masową imigracją, wielką korupcją polityczną i nierównościami majątkowymi — bogactwem dla jednych, biedą dla innych.
Magnaci kolejowi, naftowi i stalowi robili fortuny (Rockefeller, Vanderbilt, Carnegie i JP Morgan) doprowadzili do niezwykłego wzrostu przemysłowego, ale także do nierówności społecznych.
Określenie Gilded Age zostało użyte przez Marka Twaina w jego powieści z 1873 roku The Gilded Age: A Tale of Today. "The Gilded Age" był negatywnym, ironicznym określeniem okresu materializmu i powszechnej korupcji politycznej, ponieważ to bogaci, i tylko bogaci, żyli dobrym życiem. Był to czas tak pozłacany jak rama obrazu, pokryta złotem.
Biltmore Estate website
Olmsted at Biltmore - Smokey Mountain Living Magazine, April 1, 2022
Wikipedia